Ποδογορά

Ψάχνοντας να βρω από που μπορεί να πήρε το όνομά της η Ποδογορά συνάντησα τρεις εκδοχές: 
      α) από το ότι ο κόσμος περιδιάβαινε την αγορά με τα πόδια και από τις λέξεις πόδια+ αγορά προήλθε η λέξη Ποδαγορά και στις μέρες μας έφτασε ως Ποδογορά. 
β) η δεύτερη αναφέρει ότι την εποχή της τουρκοκρατίας που γινόταν το παιδομάζωμα και η "εμπορία" παιδιών, γέννησε την λέξη παιδ-αγορά που κατέληξε Ποδογορά.
γ) η λέξη Ποδογορά, κατά την τρίτη εκδοχή, που προσωπικά πιστεύω είναι και η πιθανότερη, προήλθε από τις σλαβικές λέξεις pot = ρίζα και  goria = βουνό. Το σλαβικό potgoria μετεξελίχθηκε σε Ποδογορά, δηλαδή στους πρόποδες(ρίζα) του βουνού.

Στις δυτικές όχθες της τεχνητής λίμνης είναι χτισμένη η Ποδογορά. Το μεγαλύτερο από τα αδελφά χωριά, που κάποτε αποτελούσαμε την Κοινότητα Βαρετάδας.Απέχει από τη Βαρετάδα 8 χιλιόμετρα και θα τη συναντήσουμε αν συνεχίσουμε τη διαδρομή μας ανατολικά.

Κατηφορίζουμε για Ποδογορά και "πέφτουμε" σε υψόμετρο 140 μέτρων

Η διαδρομή προς την Ποδογορά το λιγότερο που θα κάνει, είναι να εντυπωσιάσει τον επισκέπτη, ειδικά τη στιγμή που κατηφορίζοντας, θα αντικρίσει την θέα της λίμνης.

Φτάνοντας, διαπιστώνει κανείς πως πρόκειται για ένα προσεγμένο και φροντισμένο χωριό. Η πολύ όμορφη βρύση στο κέντρο, αλλά και οι παραδοσιακού τύπου φανοστάτες στα νέα πεζοδρόμια, αφήνουν μια έντονη εντύπωση επιμέλειας και φροντίδας.

Αν κάνουμε μια βόλτα για να δούμε το χωριό, σίγουρα θα ανεβούμε μέχρι την εκκλησία του Αη Γιάννη, προστάτη του χωριού και εορτάζοντα στις 26 Σεπτεμβρίου.

Μπράβο πρέπει να πούμε σε όσους βοήθησαν για να πάρει ο Αη-Γιάννης αυτή την καλωπισμένη όψη.

Παίρνω το δρόμο για το παλιό χωριό, εκεί όπου τα νερά της λίμνης σκέπασαν σπίτια και αγρούς. Δεν μπορούσα να μην κατέβω στο ρέμα, στην κάτω μεριά του σχολείου. Σήμερα μπορεί να μην τρέχουν τα νερά όπως παλιά, όμως η εικόνα είναι όπως τότε όμορφη.

Μπορεί βέβαια να νοιώσουμε νοσταλγία για την παλιά εκόνα, αλλά και σήμερα η δροσιά και η μυρωδιά των πλατανιών θα μας αποζημιώσει.

Η επόμενη στάση, δε θα μπορούσε παρά να είναι στον παλιό ναό του χωριού, τον παλιό Αη-γιάννη.

Περήφανος ακόμη στέκει στην όχθη της λίμνης ,να κοιτάει από τη μια το νέο χωριό και από την άλλη τη λίμνη και τους Αμοργιανούς, το απέναντι χωριό.

Λίγες πέτρες μας οδηγούν προς την εικόνα του Αγίου. Γαλήνη και νοσταλγία σε πλημμυρίζουν, παρά τα έντονα σημάδια που άφησε η εγκατάλειψη και ο χρόνος, καθώς παρατηρείς το εσωτερικό του ναού.

Ένα από τα πιο όμορφα σημεία του χωριού είναι το παλιό πέτρινο γεφύρι. Παρά τις προσπάθειες για να το απαθανατίσουμε για την παρουσίαση, δεν κατέστη δυνατό. Το ότι οι στράτες που οδηγούν σ' αυτό γέμισαν -όμορφες κατά τα άλλα-βάτους, δεν ήταν πρόβλημα. Η στάθμη της λίμνης όμως, που τον τελευταίο καιρό έχει ανέβει πάρα πολύ, μας κράτησε μακριά του. Επιφυλασσόμαστε για μελλοντική φωτογράφιση

Η Ποδογορά άκμασε κατά την δεκαετία του '70. Τότε καταγράφεται ο μεγαλύτερος αριθμός του πληθυσμού, αλλά και βρίσκεται σε πλήρη καλλιέργεια, όλο το στρεμματικό δυναμικό του χωριού. Όπως και όλη η γυρω περιοχή, η Ποδογορά είναι καπνοπαραγωγική. Τα χωράφια που βρίσκονται εδώ, καλλιεργούνται όχι μόνο από Ποδογορίτες, αλλά και από κατοίκους των γύρω χωριών (Βαρετάδα, Μέγας Κάμπος). Αυτό συνεχίζεται σε τέτοιο βαθμό μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 1990. Έπειτα ακολουθεί η προσπάθεια του κράτους να μειώσει την καπνοπαραγωγή. Αυτό πέρα από το προφανές-να μειωθεί κατά το δυνατόν ο αριθμός των καλλιεργητών καπνού- έχει ως αποτέλεσμα και το να υπάρξει έντονη εσωτερική μετανάστευση.

Χαρακτηριστικά να αναφέρουμε πως από 249 κατοίκους στην απογραφή του 1971, φθίνει στους 173 το 1981 και θα παραμείνει σε αυτά τα επίπεδα μέχρι σήμερα (172 απογραφή 2001)

Ο πλάτανος στα "γεφύρια" που κάποτε δρόσιζε με τη σκιά του κάθε καπνοπαραγωγό σήμερα περιστοιχίζεται από χέρσα χωράφια και πανέμορφα κατά τα άλλα, αγκάθια.

Οι εναλλακτικές καλλιέργειες, όπως αμπέλια και ελιές, καθώς και η κτηνοτροφία, είναι σήμερα οι κύριες ασχολίες των κατοίκων.

Από το φίλο μου τον Άγγελο, που συναντηθήκαμε την μέρα της φωτογράφισης, περιμένω το καλύτερο τσαμπί του και ένα ποτήρι κρασί, για να τσουγκρίσουμε στην υγειά του κάθε συγχωριανού Ποδογορίτη.

Βασίλης

Φωτογραφίες: Κ. Παππάς